Przewartościowanie życia w czasach COVID-19
Przewartościowanie życia w czasach COVID -19
Obecny czas jest szczególnie trudny dla każdego z nas. Trwająca pandemia i konieczność konfrontowania się z chorobą COVID-19 stawia przed nami nowe wyzwania. Po wstępnej fazie alarmowej, w której na oślep wykupowaliśmy wszystko ze sklepów, teraz jesteśmy w tzw. fazie odporności tj. adaptacji do stresora. A stresorem, z którym obecnie żyjemy na co dzień jest koronawirus ale także będący jego konsekwencją – kryzys gospodarczy. Faza adaptacyjna będzie trwać tak długo, aż przyczyna stresu nie zniknie lub dopóki wystarczy nam zasobów na poradzenie sobie z trudnościami.
Aby dotrwać do końca kryzysu i nie wejść w fazę wyczerpania, czyli wykończenia naszych zdolności przystosowawczych, niezwykle ważne jest aby zadbać o swoje zasoby. Istotne są dwa rodzaje naszych zasobów. Nie bez znaczenia są te zewnętrzne tj. praca, pieniądze czy związek. Nie możemy jednak zapomnieć o naszych zasobach psychicznych tj. poczucie skuteczności osobistej, umiejętności interpersonalne czy wartości. Fundamentalnym zasobem, który może być źródłem naszej siły w walce z przeciwnościami, może być właśnie świadomość swojego systemu wartości. Pojawia się jednak pytanie: czy wartości, którymi się do tej pory kierowaliśmy są nadal aktualne?
Czas na przewartościowanie życia. Ale co to właściwie oznacza?
Przewartościowanie życia dotyczy zmiany poglądów w aspekcie elementów najbardziej cenionych w naszym życiu. To gwałtowna zmiana w naszym systemie wartości. Może ona przybierać formę pewnego rodzaju rewolucji. Jedne wartości całkowicie przestają dla nas mieć znaczenie, a inne dopiero się pojawiają i zaczynają dla nas być najcenniejsze. Proces ten może przebiegać też łagodniej tj. niektóre wartości, które do tej pory ceniliśmy, zmieniają swoje miejsce, jednak nadal pozostają w naszej hierarchii.
Do przewartościowania naszych wartości najczęściej dochodzi w wyniku jakiegoś ważnego wydarzenia życiowego, mierzenia się z kryzysem.
Konfrontacja z trudnymi sytuacjami życiowymi, a w szczególności z zagrożeniem choroby lub śmierci, pozwala dobitnie dostrzec to, co dla nas najcenniejsze.
Zapewne każdej z nas zdarzyło się usłyszeć wypowiedzi osób w krytycznych sytuacjach w życiu:
„Strasznie żałuję, że pracowałam tak ciężko, a nie spędziłam więcej czasu z rodziną i przyjaciółmi”,
„Żałuję, że nie przeżyłam życia wierna własnym zasadom, zamiast tego spełniałam oczekiwania innych.”
„Szkoda, że skupiłam się bardziej na tym, aby zapewnić dostatnie życie moim dzieciom, zamiast być przy nich zawsze wtedy, gdy mnie potrzebowały”
„Żałuję, że nie miałam na tyle odwagi, by wyrazić to, co czuję” itp.
Co możesz dziś zrobić?
Aby uniknąć poczucia żalu, że swoje życie poświęciliśmy na życie pozbawione sensu i wartości, teraz jest czas, aby to zmienić. Obecnie mamy co najmniej dwa ważne problemy, z którymi musimy się zmierzyć. Jest nim COVID-19, czyli choroba, którą stanowi potencjalne zagrożenie dla każdego człowieka na naszym globie oraz będący niejako konsekwencją tego stanu pandemii – kryzys gospodarczy.
Obecne zagrożenie jest też szansą.
W tym czasie konfrontujemy się z tym, że to co mamy, nie jest takie oczywiste! I właśnie takie sytuacje krytyczne uwypuklają to, co dla nas jest szczególnie cenną wartością, o którą warto walczyć z przeciwnościami.
Dlaczego wartości są tak ważne w naszym życiu?
Wartości są pomocne w podejmowaniu decyzji, które z naszych potrzeb i w jakiej kolejności mają zostać zaspokajane. Jeśli mamy świadomość swoich wartości, to mają one również wpływ na cele, które podejmujemy i sposoby ich realizacji. Z tego powodu odpowiednio określone plany życiowe, które dają poczucie szczęścia i spełnienia, nie są rezultatem jedynie naszych celów, ale raczej wyznawanych wartości i odwagi w ich dochowywaniu.
Przewartościowanie życia - jak tego dokonać?
Ważne, aby uświadomić sobie własne wartości tu i teraz, a nie ulegać otoczeniu. Życie w zgodzie z własnymi wartościami wymaga odwagi. Jeśli jednak nie podejmiesz tego wyzwania, nadal będziesz tkwić w miejscu, które czujesz, że nie jest dla Ciebie.
Może być tak, że zajmujesz cenione stanowisko, może masz bardzo dobrze płatną pracę, może odnosisz sukcesy podziwiane przez innych, a może wybór Twojego partnera był podyktowany przez innych, ale gdy nie wynika to z wartości, które dla Ciebie są najcenniejsze, nie będziesz szczęśliwa.
Przyjęty przez nas system wartości nadaje naszemu życiu sens. Ale to sami decydujemy o tym, co jest dla nas wartościowe, a co takim nie jest. Nikt za nas tego nie zrobi. Chociaż często idziemy na skróty i w poczuciu lęku przed oceną, ulegamy opiniom innych.
Wypełnianie woli innych daje nam jedynie pozorny spokój. Bo wtedy więcej czasu pochłania nam udowadnianie innym, że jesteśmy szczęśliwi, niż rzeczywiście je zaznajemy.
Co możesz zrobić aby doświadczenia z sytuacji pandemii nie poszły na marne?
Wykorzystaj moment, w którym się dzisiaj znajdujemy i dokonaj przewartościowania swojego życia w oparciu o swoje wartości. Zapewniam, poprawi to jakość Twojego życia :)
Jeśli nigdy nie robiłaś listy swoich wartości, to mam dla Ciebie pomocne ćwiczenie. Zapraszam do wpisu „Kufer skarbów – czyli hierarchia wartości…”.
Napisano na podstawie:
Hobfoll, S. E., Freedy, J. R., Green, B. L., Solomon, S. D. (1996). Coping in Reaction to Extreme Stress: the Roles of Resources Loss and Resource Availability [w:] M. Zeidner, N. S. Endler (red.) Handbook of Coping. New York.
Selye, H. (1960). Stress życia. Warszawa: PZWL.
Sęk, H., Pasikowski, T. (2000). Stres – Zasoby – Zdrowie. Poznań (red.), Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Ware B. (2009). Top Five Regrets of the Dying.
2 Comments
Piotrek · 30 maja 2020 at 22:45
Świetny wpis, z którym absolutnie się zgadzam. To jest chyba jedyny i największy plus koronawirusa. Wiele osób w końcu mogło usiąść na tyłku i pomyśleć, zastanowić się nad swoim życiem, docenić pewne rzeczy, których w tym szaleńczym pędzie sobie nie uświadamiali.
Pozdrawiam
Piotrek
Akademia Potencjału · 31 maja 2020 at 14:56
Tak, tylko trzeba dać sobie ten czas na refleksję:)
Dzięki Piotrek